46 yaşındaki Santiago Peña, 15 Ağustos'ta Paraguay'ın başkanlığını devraldı ve siyasete yeni giren biri olarak görülse de, o bir Eğitimini Columbia Üniversitesi'nde tamamlayan ekonomist Amerika Birleşik Devletlerinde.
Annesi Arjantinli olan Peña, Paraguay Merkez Bankası'nın resmi görevlisi ve ardından başkanıydı ve hatta IMF'de görev yaptı. Bu gece Peña, Llao Llao Forumuna katılan 150 iş adamı ve girişimciyle bir akşam yemeği paylaşıyor. Bugün saat 20.30'da geldi ve gazetecilerle konuştu.
– Arjantin'in Yacyretá'daki borcuna ilişkin Paraguay'ın endişeleri vardı. İddia hala devam ediyor mu?
-Yacyretá, Paraguay'ın Arjantin ile yaptığı büyük bir ikili girişim ve bu uzun bir hikaye, projenin başlamasından 30 yıl sonra tamamlanması gibi büyük mutluluk anları yaşadı. Zor zamanlar geçirdiğimiz büyük üzüntü anları oldu ve bugün ödemelerdeki gecikmelerle aslında tüm Arjantin elektrik sistemini etkileyen bu çıkmazdan geçiyoruz ve bu da Cammesa şirketinin yapmak zorunda olduğu ödemeyi de etkiliyor. Arjantin'de ödeme almadığı için ödeme yapamayan distribütördür. Arjantin'deki durumu anlıyoruz ve sabırlıyız.
-Yacyretá'da Arjantin'in borcu ne kadar?
-Arjantin'de Başkan Milei dolarizasyonu öneriyor. Ne düşünüyorsun?
– Doların para birimi olarak kullanılması, ülkeyi dış şoklara karşı savunmasız bırakan bir risk, Paraguay parasal güç oluşturdu, bağımsız bir Merkez Bankamız var, borç seviyeleri Latin Amerika'nın en düşük seviyelerinde olan çok ihtiyatlı bir maliye politikamız var, sonra Paraguaylı bir iktisatçının bakış açısına göre, benim durumumda olduğu gibi, dolarizasyonun bizim durumumuzda bir anlamı yok.
-Diğer ülkelerde ve Arjantin örneğinde, bir çapaya sahip olmanın, dedikleri gibi, nominal bir çapanın, gerçek bir çapanın, güçlü bir para biriminin yardımcı olabileceğini, konvertibilitenin, ülkede uzun yıllar süren parasal istikrarsızlıktan sonra yardımcı olabileceğini inkar edemeyiz. 90'lar göz ardı edilmemeli, ancak bu açıkça Arjantin'e ve sahip olduğu vizyona ilişkin çok özel bir değerlendirmedir. Ancak biz iktisatçılar her zaman para birimini savunuruz ki bu dış şokları absorbe etmek için harika bir araçtır çünkü sonunda ABD rekabet gücü kazanırsa ve doları değer kazanırsa, kimse bu değerlenmenin ülkenin kendi ihracat sektörünü etkilemesini istemez. ne olur? Rekabet gücünü kaybetmemek için para birimi devalüe ediliyor, dolayısıyla dolarizasyona pek inanmıyorum çünkü bizim tecrübemiz tamamen farklı ama diğer ülkeler için de geçerli.
–Ve bölgesel bir para birimi?
-Hiçbir koşulda ve Güney Amerika'nın en uzun ömürlü para birimine sahip Paraguay örneğinde bunun bir anlam ifade etmediğini düşünüyorum.
-Üçlü sınırda güvenlikte neler oluyor?
-Dünya küreselleşti ve suç grupları da küreselleşti ve çoğu zaman hükümetler ülkelerimiz içerisinde örgütlenmiyor ve biz de bölgesel düzeyde entegre ve koordine olmuyoruz. İç güvenlik konusunda ön çalışma önerdim. Geçen yıl 15 Ağustos’ta göreve geldikten üç ay sonra, daha önce görülmemiş bir güvenlik operasyonu gerçekleştirdik, 18 Aralık’ta dünyanın en tehlikeli 10 hapishanesinden biri olan Tacumbú hapishanesinin kontrolünü ele geçirdik.
-Mercosur'da nasıl hissediyorsun?
-Mercosur taraftarıyım, entegrasyona inanıyorum, bulunduğumuz mahalle burası, taşınamıyoruz o yüzden en iyisi komşularımızla iyi geçinmek. Çok büyük iki ülke olan Brezilya ve Arjantin ile zorlu bir ilişki oldu ama birlikte her zaman ayrı ayrı olmaktan daha iyi olacağımıza inanıyorum. Küresel düzeyde entegrasyon süreçlerine bakarsak, bugün süreçler blok müzakerelerdir. Açıkçası, Amerika Birleşik Devletleri ve Çin gibi çok az ülke yalnız kalmayı göze alabilir. Ancak Avrupa Birliği, Güneydoğu Asya, Orta Amerika ülkeleri gibi ticaret blokları temelinde hareket eden bölgeler de var ve ben blok olarak müzakere edersek her zaman daha büyük bir güce sahip olacağımıza inanıyorum. Mercosur'un uzun süredir Mercosur ile Avrupa Birliği arasındaki serbest ticaret anlaşmasındaki bu küresel entegrasyon sürecine odaklandığına inanıyorum. Aradan 25 yılı aşkın bir süre geçti ve Mercosur'un artık bekleyemeyeceğini söyleyerek bunu çok eleştirdim. Mercosur dünyanın en büyük potansiyele sahip bölgesi, gıdaya, enerjiye, gençlere, suya ihtiyaç duyan bir dünya düşünürsek bunların hepsine sahibiz.
–Hidrovía geçiş ücreti nedeniyle Alberto Fernández'e kızdın, Milei ile ilişkinde bu sorun nasıl?
-Bugün diyalog çok daha akıcı. Hatta Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Joe Biden'ın verdiği resepsiyonda bir toplantı yaptığımızı söyledim ve çok gülümseyerek yaklaştım ve Milei'nin bu şikayete oldukça üzüldüğünü, Ücret tahsilinin geçerli olduğunu ancak uluslararası bir anlaşmaya göre bunun tüm ülkeler tarafından kabul edilmesi gerektiğini, öyle olmadığını söyledik. Arjantin bu kararı tek taraflı verdi. Orada ufak bir fikir alışverişimiz oldu ama ondan öteye gitmedi, sonra tekrar buluştuk ve birbirimize sıcacık sarıldık. Bugün koşullar tamamen farklı. Birkaç gün önce Buenos Aires'te Hidrovia'nın tüm temsilcilerinin buluştuğu bir toplantı vardı ve biz Paraguay tarafında oldukça iyimser bir ilerleme olduğunu düşünüyorum. Arjantin'in ABD hükümetinin mühendislik birliklerinin deneyimine güvenme kararı aldığını ve Paraguay'ın bunu en önemli kanallardan biri olan ve büyük ölçüde sulandırılmış olan Mississippi'yi tasarlayan ve bakımını yapan teknik grupla yaptığını iyimserlikle görüyoruz. Amerika Birleşik Devletleri'nin orta kısmının kalkınmasından sorumlu, bu yüzden iyimserlikle görüyoruz, Hidrovía'nın az kullanılan büyük bir otoyol olduğuna ve elbette bir Akdeniz ülkesi olan Paraguay için denize ve dünya ticaretine çıkışımız olduğuna inanıyoruz. Biz bu entegrasyon sürecine güveniyoruz.
-İş adamlarıyla yapacağınız toplantıdan beklentileriniz neler? Mesajınız nedir?
-Mesaj, entegrasyonu yeniden başlatmamız gerektiği ve iş adamlarının, biz başkanların koşulları oluşturmak için gösterebileceği çabaların ötesinde büyük bir sorumluluğa sahip olduğu, entegrasyon genellikle iş adamlarının üstlenmeleri gereken bir ruh halini, cesarete sahip olma cesaretini içeriyor. Paraguay birkaç yıldır makroekonomik istikrarın ekonomik açıdan açılması süreci üzerinde çalışıyor ve açıkçası Paraguay'ın bölgedeki yatırımlar için giderek daha önemli bir destinasyon olmaya devam etmesiyle çok ilgileniyoruz. Paraguay bugün dünyanın en büyük soya fasulyesi ihracatçısı, dokuzuncu en büyük et ihracatçısı ve biz sadece tarımda değil, aynı zamanda iki okyanuslu su yolu olan Waterway'in lojistik entegrasyonu sürecinde de bu modelde büyümeye devam etmek istiyoruz. Atlantik'i geçerek Pasifik'e en yakın kanal olan koridor ve bugünkü coğrafi merkeziliğimiz büyük bir fırsat sunuyor ve Pasifik ile Atlantik'i birleştiren bağlantıya dayalı dijital ve teknolojik bir merkez olmak istiyoruz. Paraguay'da ayrıca bol miktarda elektrik enerjisi var. Bugün Brezilya ve Arjantin'deki iki ortağımıza sattığımız 2,5 gigawatt kullanılabilir enerjiye sahip olan dünyadaki tek ülkedir.
–Dünyada Tayvan ile ilişkisi olan 11 ülkeden birisiniz. Çin bunu nasıl karşılıyor?
-Paraguay'ın hala Tayvan'la diplomatik ilişkisini sürdürmesi anlamında ayrıcalığa sahibiz. Devasa ağırlığıyla popüler Çin ile ticari ilişkilerden vazgeçmiyoruz ve muhtemelen ağırlıklı olarak hammadde üreticisi olan ekonomilerimizden en çok talep gören ekonomi, ancak Çin'in nasıl büyük bir ekonomik bağımlılık yarattığına ve bu bağımlılığın da arttığına dair bir vizyonumuz var. Paraguay çok dikkatli olunması gereken bir model, ülkeler bağlamında küçük bir ülke ama ürünlerinin satışı açısından çok çeşitlendirilmiş bir pazara sahip ama çok önemli bir güç olduğunu da göz ardı edemeyiz.
Annesi Arjantinli olan Peña, Paraguay Merkez Bankası'nın resmi görevlisi ve ardından başkanıydı ve hatta IMF'de görev yaptı. Bu gece Peña, Llao Llao Forumuna katılan 150 iş adamı ve girişimciyle bir akşam yemeği paylaşıyor. Bugün saat 20.30'da geldi ve gazetecilerle konuştu.
– Arjantin'in Yacyretá'daki borcuna ilişkin Paraguay'ın endişeleri vardı. İddia hala devam ediyor mu?
-Yacyretá, Paraguay'ın Arjantin ile yaptığı büyük bir ikili girişim ve bu uzun bir hikaye, projenin başlamasından 30 yıl sonra tamamlanması gibi büyük mutluluk anları yaşadı. Zor zamanlar geçirdiğimiz büyük üzüntü anları oldu ve bugün ödemelerdeki gecikmelerle aslında tüm Arjantin elektrik sistemini etkileyen bu çıkmazdan geçiyoruz ve bu da Cammesa şirketinin yapmak zorunda olduğu ödemeyi de etkiliyor. Arjantin'de ödeme almadığı için ödeme yapamayan distribütördür. Arjantin'deki durumu anlıyoruz ve sabırlıyız.
-Yacyretá'da Arjantin'in borcu ne kadar?
-Arjantin'de Başkan Milei dolarizasyonu öneriyor. Ne düşünüyorsun?
– Doların para birimi olarak kullanılması, ülkeyi dış şoklara karşı savunmasız bırakan bir risk, Paraguay parasal güç oluşturdu, bağımsız bir Merkez Bankamız var, borç seviyeleri Latin Amerika'nın en düşük seviyelerinde olan çok ihtiyatlı bir maliye politikamız var, sonra Paraguaylı bir iktisatçının bakış açısına göre, benim durumumda olduğu gibi, dolarizasyonun bizim durumumuzda bir anlamı yok.
-Diğer ülkelerde ve Arjantin örneğinde, bir çapaya sahip olmanın, dedikleri gibi, nominal bir çapanın, gerçek bir çapanın, güçlü bir para biriminin yardımcı olabileceğini, konvertibilitenin, ülkede uzun yıllar süren parasal istikrarsızlıktan sonra yardımcı olabileceğini inkar edemeyiz. 90'lar göz ardı edilmemeli, ancak bu açıkça Arjantin'e ve sahip olduğu vizyona ilişkin çok özel bir değerlendirmedir. Ancak biz iktisatçılar her zaman para birimini savunuruz ki bu dış şokları absorbe etmek için harika bir araçtır çünkü sonunda ABD rekabet gücü kazanırsa ve doları değer kazanırsa, kimse bu değerlenmenin ülkenin kendi ihracat sektörünü etkilemesini istemez. ne olur? Rekabet gücünü kaybetmemek için para birimi devalüe ediliyor, dolayısıyla dolarizasyona pek inanmıyorum çünkü bizim tecrübemiz tamamen farklı ama diğer ülkeler için de geçerli.
–Ve bölgesel bir para birimi?
-Hiçbir koşulda ve Güney Amerika'nın en uzun ömürlü para birimine sahip Paraguay örneğinde bunun bir anlam ifade etmediğini düşünüyorum.
-Üçlü sınırda güvenlikte neler oluyor?
-Dünya küreselleşti ve suç grupları da küreselleşti ve çoğu zaman hükümetler ülkelerimiz içerisinde örgütlenmiyor ve biz de bölgesel düzeyde entegre ve koordine olmuyoruz. İç güvenlik konusunda ön çalışma önerdim. Geçen yıl 15 Ağustos’ta göreve geldikten üç ay sonra, daha önce görülmemiş bir güvenlik operasyonu gerçekleştirdik, 18 Aralık’ta dünyanın en tehlikeli 10 hapishanesinden biri olan Tacumbú hapishanesinin kontrolünü ele geçirdik.
-Mercosur'da nasıl hissediyorsun?
-Mercosur taraftarıyım, entegrasyona inanıyorum, bulunduğumuz mahalle burası, taşınamıyoruz o yüzden en iyisi komşularımızla iyi geçinmek. Çok büyük iki ülke olan Brezilya ve Arjantin ile zorlu bir ilişki oldu ama birlikte her zaman ayrı ayrı olmaktan daha iyi olacağımıza inanıyorum. Küresel düzeyde entegrasyon süreçlerine bakarsak, bugün süreçler blok müzakerelerdir. Açıkçası, Amerika Birleşik Devletleri ve Çin gibi çok az ülke yalnız kalmayı göze alabilir. Ancak Avrupa Birliği, Güneydoğu Asya, Orta Amerika ülkeleri gibi ticaret blokları temelinde hareket eden bölgeler de var ve ben blok olarak müzakere edersek her zaman daha büyük bir güce sahip olacağımıza inanıyorum. Mercosur'un uzun süredir Mercosur ile Avrupa Birliği arasındaki serbest ticaret anlaşmasındaki bu küresel entegrasyon sürecine odaklandığına inanıyorum. Aradan 25 yılı aşkın bir süre geçti ve Mercosur'un artık bekleyemeyeceğini söyleyerek bunu çok eleştirdim. Mercosur dünyanın en büyük potansiyele sahip bölgesi, gıdaya, enerjiye, gençlere, suya ihtiyaç duyan bir dünya düşünürsek bunların hepsine sahibiz.
–Hidrovía geçiş ücreti nedeniyle Alberto Fernández'e kızdın, Milei ile ilişkinde bu sorun nasıl?
-Bugün diyalog çok daha akıcı. Hatta Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Joe Biden'ın verdiği resepsiyonda bir toplantı yaptığımızı söyledim ve çok gülümseyerek yaklaştım ve Milei'nin bu şikayete oldukça üzüldüğünü, Ücret tahsilinin geçerli olduğunu ancak uluslararası bir anlaşmaya göre bunun tüm ülkeler tarafından kabul edilmesi gerektiğini, öyle olmadığını söyledik. Arjantin bu kararı tek taraflı verdi. Orada ufak bir fikir alışverişimiz oldu ama ondan öteye gitmedi, sonra tekrar buluştuk ve birbirimize sıcacık sarıldık. Bugün koşullar tamamen farklı. Birkaç gün önce Buenos Aires'te Hidrovia'nın tüm temsilcilerinin buluştuğu bir toplantı vardı ve biz Paraguay tarafında oldukça iyimser bir ilerleme olduğunu düşünüyorum. Arjantin'in ABD hükümetinin mühendislik birliklerinin deneyimine güvenme kararı aldığını ve Paraguay'ın bunu en önemli kanallardan biri olan ve büyük ölçüde sulandırılmış olan Mississippi'yi tasarlayan ve bakımını yapan teknik grupla yaptığını iyimserlikle görüyoruz. Amerika Birleşik Devletleri'nin orta kısmının kalkınmasından sorumlu, bu yüzden iyimserlikle görüyoruz, Hidrovía'nın az kullanılan büyük bir otoyol olduğuna ve elbette bir Akdeniz ülkesi olan Paraguay için denize ve dünya ticaretine çıkışımız olduğuna inanıyoruz. Biz bu entegrasyon sürecine güveniyoruz.
-İş adamlarıyla yapacağınız toplantıdan beklentileriniz neler? Mesajınız nedir?
-Mesaj, entegrasyonu yeniden başlatmamız gerektiği ve iş adamlarının, biz başkanların koşulları oluşturmak için gösterebileceği çabaların ötesinde büyük bir sorumluluğa sahip olduğu, entegrasyon genellikle iş adamlarının üstlenmeleri gereken bir ruh halini, cesarete sahip olma cesaretini içeriyor. Paraguay birkaç yıldır makroekonomik istikrarın ekonomik açıdan açılması süreci üzerinde çalışıyor ve açıkçası Paraguay'ın bölgedeki yatırımlar için giderek daha önemli bir destinasyon olmaya devam etmesiyle çok ilgileniyoruz. Paraguay bugün dünyanın en büyük soya fasulyesi ihracatçısı, dokuzuncu en büyük et ihracatçısı ve biz sadece tarımda değil, aynı zamanda iki okyanuslu su yolu olan Waterway'in lojistik entegrasyonu sürecinde de bu modelde büyümeye devam etmek istiyoruz. Atlantik'i geçerek Pasifik'e en yakın kanal olan koridor ve bugünkü coğrafi merkeziliğimiz büyük bir fırsat sunuyor ve Pasifik ile Atlantik'i birleştiren bağlantıya dayalı dijital ve teknolojik bir merkez olmak istiyoruz. Paraguay'da ayrıca bol miktarda elektrik enerjisi var. Bugün Brezilya ve Arjantin'deki iki ortağımıza sattığımız 2,5 gigawatt kullanılabilir enerjiye sahip olan dünyadaki tek ülkedir.
–Dünyada Tayvan ile ilişkisi olan 11 ülkeden birisiniz. Çin bunu nasıl karşılıyor?
-Paraguay'ın hala Tayvan'la diplomatik ilişkisini sürdürmesi anlamında ayrıcalığa sahibiz. Devasa ağırlığıyla popüler Çin ile ticari ilişkilerden vazgeçmiyoruz ve muhtemelen ağırlıklı olarak hammadde üreticisi olan ekonomilerimizden en çok talep gören ekonomi, ancak Çin'in nasıl büyük bir ekonomik bağımlılık yarattığına ve bu bağımlılığın da arttığına dair bir vizyonumuz var. Paraguay çok dikkatli olunması gereken bir model, ülkeler bağlamında küçük bir ülke ama ürünlerinin satışı açısından çok çeşitlendirilmiş bir pazara sahip ama çok önemli bir güç olduğunu da göz ardı edemeyiz.